Ինչպես ծնվեց նորարարությունը

2020 թ․ նոյեմբերն էր, ու նորավարտ պատերազմի ծանր հետևանքների անդադար վերլուծությունն այն մտքին էր բերում, որ մեր երկիրը տեխնոլոգիապես աշխարհից հետ էր մնացել։ Թերացում, որի հետքերը ոչ միայն ռազմաճակատում էին, այլև խորապես արմատացած էին դասասենյակներում։ Այն արտացոլվեց խիստ անձնական մի պատմության մեջ, երբ հայրը փորձում էր օգնել դստերն ըմբռնելու պատմության դասը։ «Ուսուցչի» դեր ստանձնած հայրն առերեսվեց ժամանակի պահանջերին անպատրաստ կրթական համակարգի հետ։ Այս դրվագը բացահայտեց համակարգի բացերը՝ դասը պատկերավոր ու հասանելի մատուցելու անբավարար ռեսուրսներ, գործիքներ ու միջավայր։ Ակնհայտ էր, որ սերունդներին ապագային պատրաստելու համար նորարարության կարիք կար։
Սթափեցնող այս իրականությունը մի նոր գաղափարի ծնունդ դարձավ. ինչու՞ չստեղծել կրթական մի այնպիսի տեխնոլոգիա, որը կվերափոխեր սովորելու ձևը հայկական դպրոցներում՝ սովորողին որպես քաղաքացի խորապես կապելով սեփական երկրի և ինքնության հետ։ Այդ նորարարությունը պետք է լիներ ներգրավող, մոտիվացնող, առաջարկեր ինտերակտիվ գործիքներով հարուստ, հարմարավետ միջավայր, որտեղ սովորողը կարող էր գտնել ՀՀ կրթական պահանջները բավարարող համակարգված ու որակյալ բովանդակություն, որտեղ ինտեգրված կլինեին նաև ազգային ուսումնական ծրագրին հարմարեցված տեխնոլոգիահեն մեթոդներ։

Նորարարությունից դեպի համակարգային լուծումներ

Մեր ճանապարհը սկիզբ առավ բովանդակության մատուցման «Բրեյնոգրաֆ» նորարարական կրթական տեխնոլոգիայից, որի հիմքում սովորելու և սովորեցնելու պատկերացումները վերափոխելու մտահղացումն էր։ Այն առաջարկում է դասի մատուցման նոր ձև և մոտեցում՝ հնարավորություն տալով հանրակրթական ծրագրի բովանդակությունը մատուցել պատկերավոր և ինտերակտիվ եղանակով ներգրավող միջավայրում։

Միաժամանակ, երբ 2021-2022 թթ․ դպրոցներում ներդրվեց «Բրեյնոգրաֆի» փորձարարական տարբերակը 7-րդ և 8-րդ դասարանների Հայոց պատմության բովանդակությամբ, ակնհայտ դարձավ, որ հանրակրթության մարտահրավերները շատ ավելի համակարգային են, քան տեխնոլոգիան է։

Սկսվեց դպրոցների հետ ամենօրյա աշխատանք ու քարտեզագրվեցին այնպիսի հիմնարար բացեր, ինչպիսիք են՝ ուսուցիչների արդի դասավանդման ցածր հմտությունները, թվային գրագիտության գրեթե բացակայությունը, հնացած ուսումնական մեթոդները և դպրոցներում կրթական արդի տեխնիկայի բացակայությունը։

Առանցքային այս բացահայտումները մեզ մղեցին մշակելու թիրախային ու փոխլրացնող ծրագրեր։ Որոշվեց շարունակել հայալեզու բազմաղբյուրային գիտական բովանդակության ստեղծումը՝ ընդլայնելով դասարաններն ու առարկաները։ Առաջնահերթություն դարձան ուսուցիչների ընդգրկուն վերապատրաստումները, մենթորական ծրագիրը և դպրոցներում կրթական միջավայրերի արդիականացումը՝ սմարթ-էկրաններ նվիրաբերելու միջոցով։

Ծրագրի վաղ փուլում այս ջանքերն աստիճանաբար վերածվեցին կուռ լուծումների՝ հանգեցնելով «Աշխարհացույց» նորարարական կրթական նախաձեռնության ստեղծմանը։ Այսօր «Աշխարհացույցը» ներառում է բազմաթիվ ծրագրեր ու հասցեագրում դրանք որպես մեկ ամբողջություն։